Działalność dobroczynna należy do istoty Kościoła. Poprzez lata przybierała ona różnorodną postać. Na początku XX wieku przyjęła ona postać instytucji o nazwie CARITAS. Szczególny rozwój CARITAS miał miejsce po II wojnie światowej, ale – niestety – w 1950 roku w wyniku decyzji ówczesnych władz państwowych CARITAS przestała istnieć, a cały majątek został upaństwowiony. Po blisko 40 latach na mocy ustawy o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 maja 1989 r. Ksiądz Prymas, ówczesny Arcybiskup i Metropolita Gnieźnieński, dnia 20 grudnia tegoż roku swoim dekretem powołał do istnienia CARITAS Archidiecezji Gnieźnieńskiej. W dekrecie tym czytamy m.in.: „nawiązując do najlepszych tradycji Kościoła Katolickiego, który z woli swego Założyciela Jezusa Chrystusa troszczy się o każdego człowieka, o jego potrzeby duchowe i materialne; traktując zaangażowanie na rzecz sprawiedliwości i miłosierdzia jako istotną część ewangelizacji (…) niniejszym powołuję do istnienia CAG”. Podstawowym celem działalności Caritas naszej Archidiecezji jest – zgodnie z jej statutem – „szerzenie oraz praktyczne realizowanie nauki Jezusa Chrystusa o miłosierdziu chrześcijańskim”.

A oto kilka dat z historii naszej CARITAS:
01.09.1992 – przejęcie przez Caritas Domu Dziecka w Kołdrąbiu
20.11.1993 – utworzenie Domu Matki i Dziecka w Gnieźnie
Lipiec 1998 – utworzenie oddziału bydgoskiego Caritas
08.09.1998 – utworzenie Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego im. Jana Pawła II w Bydgoszczy
08.12.1999 – utworzenie Ośrodka Miłosiernego Samarytanina w Gnieźnie
06.12.1999 – utworzenie Centrum Pomocy Bezdomnym „Betlejem” w Bydgoszczy
Grudzień 2000 – wydanie pierwszego numeru „Mocy w słabości”
13.01.2001 – uruchomienie Warsztatów Terapii Zajęciowej im. Dr Heleny Bujarskiej w Kłecku
02.06.2003 – utworzenie Centrum Wolontariatu naszej Caritas
21.07. – 03.08.2003 – I obóz dla osób niepełnosprawnych w Szwecji
06.06.2003 – utworzenie warsztatu i magazynu z meblami i odzieżą dla osób ubogich
05.10.2003 – I Przegląd Twórczości Artystycznej Osób Niepełnosprawnych Archidiecezji Gnieźnieńskiej
10.02.2004 – utworzenie Integracyjnego Centrum Aktywności „Nadzieja Życia” w Inowrocławiu
19.02.2004 – utworzenie Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Strzelnie
24.02.2004 – nadanie statusu organizacji pożytku publicznego (jako pierwszej CARITAS w Polsce)
25.03.2004 – przejęcie od Caritas Archidiecezji Poznańskiej Świetlicy Środowiskowej „Promyk Dobra” w Chodzieży i odejście placówek bydgoskich do nowo powstałej Diecezji Bydgoskiej i jej CARITAS
7-9.05.2004 – Zlot Młodzieży Mniejszości Narodowych i Etnicznych w Gnieźnie
06.09.2004 – w ramach zmian w statucie Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej – Ks. Arcybiskup nadał naszej CARITAS patrona w osobie bł. Matki Teresy z Kalkuty
02.10.2004 – utworzenie Wypożyczalni Sprzętu Rehabilitacyjnego i Medycznego w Gnieźnie
16.10.2004 – otwarcie Jadłodajni Caritas w Gnieźnie
17.11.2004 – Konferencja naukowa “Zastosowanie komputerów w komunikacji i edukacji osób niepełnosprawnych – rozwiązania polskie i szwedzkie” w Gnieźnie
10.03.2005 – utworzenie Centrum Pomocy Bliźniemu w Gnieźnie
24.04.2005 – nasza Caritas została uhonorowana medalem “Za zasługi dla Miasta Gniezna”
04.05.2005 – Obchody Dnia Protestu Przeciw Dyskryminacji Osób Niepełnosprawnych w Gnieźnie
czerwiec 2005 – otwarcie “Galerii Caritas” w centrum handlowym “Caleria Gniezno”
18.10.2005 – otwarcie Warsztatu Terapii Zajęciowej w Bielicach
24.10.2005 – otwarcie Domu Aniołów Stróżów w Kruszwicy
13.03.2006 – nadanie Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej, jako pierwszej w Polsce, certyfikatu Systemu Zarządzania Jakością zgodnego z normą ISO 9001:2000

To tylko te najważniejsze daty z działalności naszej CARITAS. Sporo by można opowiadać o kierunkach naszych działań. Szczególnie bliska jest nam troska o dziecko i rodzinę, którą realizujemy poprzez Dom Dziecka, Dom Matki i Dziecka, Świetlica Środowiskowa, Dom Aniołów Stróżów i o osoby niepełnosprawne, znajdujące wsparcie w naszym Ośrodku Miłosiernego Samarytanina, Warsztatach Terapii Zajęciowej, Integracyjnym Centrum Aktywności. Zależy nam na rozwoju ruchu wolontaryjnego, na współpracy z parafiami i lokalnymi środowiskami działającymi na rzecz osób znajdujących się w trudnej sytuacji. Podejmujemy projekty związane z readaptacją osób skazanych, z poszanowaniem praw człowieka, z profilaktyką i wiele innych. Trudno je wszystkie wymieniać, trudno je wszystkie omawiać. Były momenty szczególnie radosne, były też chwile trudne – jak w życiu każdego człowieka.

Zapraszam wszystkich do systematycznego zapoznawania się z naszą działalnością czy to poprzez naszą stronę internetową, czy to poprzez informacje umieszczane w mediach, albowiem staramy się prowadzić naszą działalność w sposób jawny uznając, że skoro mamy pieniądze powierzone od różnych osób, które nam zaufały, to chcemy wszystkich na bieżąco informować o naszych dokonaniach. Na kolejne lata wyznaczamy sobie za cel dalszą profesjonalizację naszej działalności i to w wymiarze organizacji, jak i w wymiarze działań poszczególnych placówek, tworzenie nowych placówek i centrów wolontariatu oraz realizowanie nowych projektów tak, aby w każdym powiecie naszej Archidiecezji obecna była nasza CARITAS poprzez swoją placówkę. Planujemy także rozpocząć współpracę z innymi krajami. Chcielibyśmy nie tylko pomagać innym, ale naszym marzeniem jest to, aby czynić to mądrze i coraz bardziej efektywnie, pamiętając, że źródłem wszelkiej miłości jest Bóg bogaty w miłosierdzie.